Co ze spółdzielczym lokatorskim mieszkaniem po rozwodzie?

Razem z mężem mieszkamy w lokalu na podstawie lokatorskiego spółdzielczego prawa do lokalu. Jesteśmy w trakcie sprawy rozwodowej. Jak będzie wyglądać kwestia podziału tego prawa do mieszkania po rozwodzie?

Zasadniczo spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego może należeć do jednej osoby albo do małżonków. Zatem, jeśli małżonkowie wezmą rozwód nie będą mogli oboje być nadal posiadaczami wspomnianego prawa. To, w jaki sposób majątek wspólny zostanie podzielony zależy od samych małżonków. Jeśli nie będą mogli dojść do porozumienia, konieczne będzie przeprowadzenie sprawy w sądzie. Jednak - co wskazano powyżej - samo prawo lokatorskie nie będzie mogło przysługiwać byłym małżonkom "po połowie".

Celem swoistego zmobilizowania byłych małżonków w kwestii przeprowadzenia sprawnego podziału, przepis stanowi, że po ustaniu małżeństwa wskutek rozwodu byli małżonkowie powinni w terminie jednego roku zawiadomić spółdzielnię, któremu z nich przypadło spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, albo przedstawić dowód wszczęcia postępowania sądowego o podział tego prawa. Taka regulacja wynika z art. 13 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1222).

Dowodem dokonania podziału może być umowa byłych małżonków w sprawie podziału majątku wspólnego, z której będzie wynikać, że prawo do lokalu przypadło wyłącznie jednemu z byłych małżonków, czy też prawomocne postanowienie sądu w sprawie podziału majątku wspólnego. Natomiast dowodem wszczęcia postępowania sądowego może być potwierdzony w biurze podawczym sądu wniosek wszczynający tego rodzaju sprawę wraz z dowodem uiszczenia opłaty sądowej.

Po rozwodzie lokatorskie spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego nie może przysługiwać obojgu byłym małżonkom.

Gdyby w wyniku takiego podziału lokal przypadł małżonkowi niebędącemu członkiem spółdzielni, ma on obowiązek w terminie trzech miesięcy od dnia, w którym przypadło mu prawo do lokalu, złożyć deklarację członkowską. Jeśli byli małżonkowie nie dokonają wspomnianych czynności we wskazanym terminie, wówczas spółdzielnia wyznaczy im dodatkowy termin. Przy czym nie może być on krótszy niż sześć miesięcy. Ponadto spółdzielnia musi uprzedzić o skutkach, jakie może spowodować niezachowanie dodatkowego terminu. Po jego bezskutecznym upływie spółdzielnia może bowiem podjąć uchwałę o wygaśnięciu spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu.

Gdyby doszło do takiego wygaśnięcia prawa do lokalu, roszczenia o przyjęcie do spółdzielni i zawarcie umowy o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego przysługują dzieciom i innym osobom bliskim byłych małżonków (art. 15 ust. 1 ustawy).