Nakaz rozbiórki zniszczonego budynku

Obok mojego domu, na sąsiedniej działce, stoi zniszczony budynek. Od lat jego stan się pogarsza, odpadają fragmenty elewacji, jedna ze ścian grozi chyba zawaleniem. Działka nie jest ogrodzona i obawiam się, że ktoś może ucierpieć, jeśli stan obiektu jeszcze bardziej się pogorszy. Właściciel sąsiedniej działki nie wykazuje żadnego zainteresowania zabezpieczeniem czy wyburzeniem tego obiektu. Czy organ budowlany może go do tego zobowiązać?

W określonej sytuacji organ nadzoru budowlanego będzie mógł podjąć taką decyzję. Organ ten sprawuje nadzór nad korzystaniem z obiektów budowlanych. Ma on możliwość zobowiązania właściciela lub zarządcy obiektu do usunięcia nieprawidłowości.

Inne przepisy stosuje się, gdy obiekt jest użytkowany, a inne w przypadku obiektów nieużytkowanych, które nie nadają się do remontu czy odbudowy.

W przypadku stwierdzenia, że obiekt budowlany:

1) może zagrażać życiu lub zdrowiu ludzi, bezpieczeństwu mienia bądź środowiska albo

2) jest użytkowany w sposób zagrażający życiu lub zdrowiu ludzi, bezpieczeństwu mienia lub środowisku, albo

3) jest w nieodpowiednim stanie technicznym, albo

4) powoduje swym wyglądem oszpecenie otoczenia

- organ nadzoru budowlanego nakazuje, w drodze decyzji, usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości, określając termin wykonania tego obowiązku. Stanowi o tym art. 66 ust. 1 Prawa budowlanego (Dz. U. z 2017 r. poz. 1332 ze zm.). W decyzji tej (w przypadkach wskazanych w pkt 1-3), organ nadzoru budowlanego może zakazać użytkowania obiektu budowlanego lub jego części do czasu usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości.

Natomiast jeżeli nieużytkowany lub niewykończony obiekt budowlany nie nadaje się do remontu, odbudowy lub wykończenia, organ nadzoru budowlanego wydaje decyzję nakazującą właścicielowi lub zarządcy rozbiórkę tego obiektu i uporządkowanie terenu oraz określającą terminy przystąpienia do tych robót i ich zakończenia (art. 67 ust. 1 Prawa budowlanego). Regulacji tej nie stosuje się do obiektów budowlanych wpisanych do rejestru zabytków.

Przy czym użyty w przepisie termin "nie nadaje się" nie odnosi się do obiektywnej niemożności przeprowadzenia remontu czy odbudowy. Taka sytuacja występuje niezmiernie rzadko przy współczesnych środkach technicznych (niemal wszystko obiektywnie można naprawić czy odbudować). Chodzi to przede wszystkim o brak zamiaru usunięcia istniejącego stanu naruszenia porządku prawnego w budownictwie przez zobowiązanie do podjęcia stosownych kroków osoby - właściciela lub zarządcę obiektu. Może to wynikać także z negatywnej oceny ekonomicznej - braku opłacalności podjęcia odbudowy, prac remontowych.