Gazeta Podatkowa nr 23 (1064) z dnia 20.03.2014
Wartość domu wybudowanego na nieformalnie nabytej nieruchomości
Wiele lat temu ojciec kupił od sąsiada działkę i przez lata gospodarował tym gruntem. Przekazał mi tę nieruchomość w spadku. Wybudowałem na niej dom. Niedawno zgłosił się do mnie formalny właściciel posesji twierdząc, że muszę wydać działkę z uwagi na to, iż została kupiona bez aktu notarialnego. Do zasiedzenia jeszcze nie doszło. Czy mam szansę zatrzymać grunt z uwagi na wybudowanie na nim domu?
Zasadniczo Czytelnik powinien wydać nieruchomość prawowitemu właścicielowi, skoro nie posiada tytułu własności gruntu ani nie doszło do zasiedzenia nieruchomości. Brak umowy w formie aktu notarialnego spowodował, że własność gruntu nie przeszła na ojca Czytelnika - stał się on jedynie samoistnym posiadaczem tejże działki.
Jednak przepisy przewidują pewien wyjątek dotyczący właśnie sytuacji takiej jak opisana w pytaniu, tj. gdy doszło na cudzym gruncie do znacznej inwestycji budowlanej. Samoistny posiadacz gruntu w dobrej wierze, który wzniósł na nim budynek bądź inne urządzenie o wartości przenoszącej znacznie wartość zajętej na ten cel działki, może żądać, aby właściciel przeniósł na niego własność zajętej działki za odpowiednim wynagrodzeniem.
Stanowi tak art. 231 § 1 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 121).
W przepisie jest mowa o posiadaczu, który jest w dobrej wierze. Zasadniczo nabywca gruntu bez aktu notarialnego traktowany jest jako posiadacz w złej wierze. Niemniej w orzecznictwie uznano, że na użytek powołanego przepisu rozumienie dobrej wiary nie wyklucza przyznania posiadaczowi omawianego uprawnienia w przypadkach, w których budowla została wzniesiona przez posiadacza samoistnego w złej wierze. Chodzi tu o posiadacza, który wiedział lub powinien był wiedzieć, że nie jest właścicielem, jeżeli za jego traktowaniem na równi z posiadaczem w dobrej wierze przemawiają, ze względu na szczególne okoliczności sprawy, zasady współżycia społecznego (uchwała SN z dnia 6 grudnia 1991 r., sygn. akt III CZP 108/91).
Tego rodzaju sprawa wymaga bardzo żmudnego i dokładnego postępowania dowodowego, które obciąża Czytelnika. Trzeba zatem wykazać nie tylko dużą dysproporcję między poczynionymi inwestycjami na gruncie, a samą wartością gruntu. Ponadto należy wykazać, że mimo iż posiadacz był w złej wierze, występują szczególne okoliczności, które uzasadniają, że własność działki powinna jednak należeć do niego, iż takie rozwiązanie będzie słuszne. Jeśli jednak sąd nie podzieli stanowiska Czytelnika, trzeba będzie nieruchomość wydać i rozliczyć poczynione na grunt nakłady, w tym wybudowany dom.
www.PrawnikRodzinny.pl - Prawo budowlane:
Chcesz wiedzieć więcej, skorzystaj z Portalu Podatkowo-Księgowego www.gofin.pl | ||
www.PoradyPodatkowe.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
GOFIN PODPOWIADA
Kompleksowe opracowania tematyczne
PRZEPISY PRAWNE
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
|