Gazeta Podatkowa nr 12 (1262) z dnia 11.02.2016
Ustawowe zasady dziedziczenia po śmierci małżonka
Pozostaję w związku małżeńskim, mam dwoje dzieci. W naszym małżeństwie obowiązuje wspólność majątkowa. Kto po mojej śmierci będzie miał prawo do dziedziczenia w przypadku braku testamentu? Co z naszym wspólnym majątkiem małżeńskim - czy przejmie go w całości pozostająca przy życiu żona?
W sytuacji gdy spadkodawca nie pozostawi testamentu, w którym powoła spadkobierców, dziedziczenie następuje na zasadach określonych w art. 931 i nast. Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.). W myśl tych przepisów w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek - dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż 1/4 spadku. Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. W opisanej sytuacji po śmierci Czytelnika spadek otrzymałaby trójka spadkobierców - każdy z nich dysponowałby udziałem w wysokości 1/3.
Dziedziczeniu podlega cały majątek, który należy do spadkodawcy. Nie jest zatem tak, że majątek wspólny, który tworzą małżonkowie w ustroju wspólności majątkowej, przechodzi na małżonka pozostającego przy życiu. Należy on do spadku, jednak nie w całości. Z chwilą śmierci małżonka ustaje wspólność majątkowa i majątek wspólny, do tej pory niepodzielny, przekształca się w majątek objęty współwłasnością udziałową. Każdy z małżonków co do zasady posiada połowę takiego majątku. Jedna połowa tego majątku wejdzie do masy spadkowej. Drugą połowę zachowa małżonek pozostający przy życiu. Jednak należy pamiętać, że prawo do połowy majątku wspólnego przysługuje żyjącemu małżonkowi nie na mocy dziedziczenia, ale przepisów regulujących relacje majątkowe małżonków. Do spadku wchodzi także cały majątek osobisty spadkodawcy.
Powyższe oznacza, że w rękach małżonka pozostającego przy życiu zostanie największa część majątku wspólnego - jedna część przysługiwać będzie mu z mocy prawa (był bowiem zawsze współwłaścicielem tego majątku), część z uwagi na dziedziczenie po małżonku. Przykładowo, jeśli Czytelnik posiada majątek osobisty o wartości 30 tys. zł, a cały majątek wspólny ma wartość 120 tys. zł, wówczas każdy z trzech spadkobierców otrzyma ze spadku 30 tys. zł. Do spadku wejdzie bowiem jedynie 60 tys. zł z majątku wspólnego i 30 tys. z majątku osobistego. W rękach żony Czytelnika zostałoby zatem 90 tys. zł (oprócz w spadku, dodatkowo 60 tys. zł z jej części majątku wspólnego).
www.PrawnikRodzinny.pl - Prawo spadkowe:
Chcesz wiedzieć więcej, skorzystaj z Portalu Podatkowo-Księgowego www.gofin.pl | ||
www.PoradyPodatkowe.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
GOFIN PODPOWIADA
Kompleksowe opracowania tematyczne
PRZEPISY PRAWNE
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
|