Gazeta Podatkowa nr 35 (1285) z dnia 2.05.2016
Korzystanie ze spadku przez spadkobiercę rzekomego
Otrzymałam spadek po ojcu. Spisał on testament, w którym przekazał mi cały swój majątek i nakazał wykonać kilka zapisów. Niedawno okazało się, że u notariusza został sporządzony i zdeponowany testament z późniejszą datą, na mocy którego spadek miała otrzymać życiowa partnerka ojca (dla mnie przeznaczony jest zapis konkretnej kwoty). Domaga się ona teraz rozliczenia z tytułu korzystania przeze mnie ze spadku, zwrotu pobranych pożytków z tego majątku. Czy to zgodne z prawem, skoro nic nie wiedziałem o drugim testamencie, a mam postanowienie sądu o tym, że jestem spadkobiercą?
W przedstawionej sytuacji Czytelnik występuje w charakterze spadkobiercy rzekomego - rzekomego, dlatego że nigdy takim spadkobiercą nie był. Dziedziczenie następuje na mocy prawa od razu z chwilą śmierci spadkodawcy. W niniejszej sprawie od samego początku była partnerka życiowa ojca Czytelnika była tym spadkobiercą, nawet jeśli wydano postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku na rzecz Czytelnika. Gdyby takie formalne potwierdzenie praw do spadku miało już miejsce, z oczywistych względów wymagałoby to przeprowadzenia sprawy w sądzie i dostosowania treści orzeczeń do stanu rzeczywistego.
To, że wspomniane rozliczenie jest konieczne, wynika choćby z tego, iż w międzyczasie mogło dojść przykładowo do zużycia się rzeczy należących do spadku czy dokonania jakichś nakładów, ulepszeń czy uszkodzenia jakichś składników majątku. Niemniej jednak zakres takiego rozliczenia zależy od okoliczności sprawy, tj. tego, czy rzekomy spadkobierca był w dobrej wierze.
Skoro Czytelnik nie wiedział nic o nowszym testamencie, należy go uznać za działającego w dobrej wierze. W takim przypadku nie jest on zobowiązany do zapłaty wynagrodzenia rzeczywistemu spadkobiercy za korzystanie z rzeczy i nie jest odpowiedzialny za ich zużycie ani za ich pogorszenie lub utratę. Ponadto zachowuje pobrane pożytki cywilne, o ile były one wymagalne przez ten czas (np. czynsz, który przynosił lokal należący do spadku, jeżeli był wynajęty).
W opisanej sytuacji konieczne będzie złożenie wniosku o uchylenie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku. Wniosek może złożyć bowiem każdy zainteresowany. Jednak nie w każdej sytuacji. Wnioskodawca, który nie był uczestnikiem postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, nie jest ograniczony ani terminem, ani podstawą żądania zmiany. Natomiast wnioskodawca, który był uczestnikiem postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, żądanie zmiany może oprzeć tylko na takiej podstawie, której nie mógł powołać we wcześniejszym postępowaniu i musi to zrobić przed upływem roku od dnia, w którym uzyskał możliwość powołania podstawy uzasadniającej zmianę. Wynika to z art. 679 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 101 ze zm.).
www.PrawnikRodzinny.pl - Prawo spadkowe:
Chcesz wiedzieć więcej, skorzystaj z Portalu Podatkowo-Księgowego www.gofin.pl | ||
www.PoradyPodatkowe.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
GOFIN PODPOWIADA
Kompleksowe opracowania tematyczne
PRZEPISY PRAWNE
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
|