Gazeta Podatkowa nr 74 (1324) z dnia 15.09.2016
Zapis spadkowy obejmujący przedmiot z majątku wspólnego
Mój mąż spisał testament, w którym powołał do spadku tylko nasze dzieci (mnie pominął). Ponadto wpisał, że na rzecz wnuka zostaje uczyniony zapis windykacyjny w postaci własności działki rekreacyjnej. Ta działka została nabyta przez nas w czasie małżeństwa za wspólne oszczędności (mamy ustrój wspólności ustawowej). Czy zamieszczanie takich postanowień w testamencie jest dopuszczalne?
Pominięcie Czytelniczki w testamencie jej męża jest dopuszczalne. Na tym polega bowiem tzw. swoboda testowania - spadkodawca sam decyduje komu ma przypaść spadek czy zapis po jego śmierci (nie jest ograniczony w wyborze osób jedynie np. do rodziny). Pominięcie osób najbliższych nie stanowi formalnego dziedziczenia - wskazani w przepisach bliscy mają wówczas prawo do zachowku.
Zapis windykacyjny można zamieścić wyłącznie w testamencie sporządzonym w formie aktu notarialnego.
Uczynienie zapisu windykacyjnego, którego przedmiotem jest rzecz należąca do majątku wspólnego małżonków, jest zgodne z prawem. W testamencie sporządzonym w formie aktu notarialnego spadkodawca może postanowić, że oznaczona osoba nabywa przedmiot zapisu z chwilą otwarcia spadku (zapis windykacyjny). Przedmiotem zapisu windykacyjnego może być rzecz oznaczona co do tożsamości, zbywalne prawo majątkowe, przedsiębiorstwo lub gospodarstwo rolne, czy też ustanowienie na rzecz zapisobiercy użytkowania lub służebności. Istota tego zapisu sprowadza się do tego, że z chwilą śmierci spadkodawcy przedmiot zapisu staje się od razu (automatycznie) własnością zapisobiercy.
Trzeba pamiętać, że zapis windykacyjny jest bezskuteczny, jeżeli w chwili otwarcia spadku przedmiot zapisu nie należy do spadkodawcy albo spadkodawca był zobowiązany do jego zbycia. Stanowi o tym art. 9812 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 380 ze zm.). Z powołanego przepisu nie wynika zatem, aby w momencie tworzenia takiego testamentu (zapisu) przedmiot zapisu musiał wchodzić w całości do majątku testatora. Problem zawarty w pytaniu polega na tym, że w chwili sporządzania testamentu, w którym taki zapis windykacyjny miałby się znaleźć, testator (mąż Czytelniczki) nie jest wyłącznym właścicielem przedmiotu zapisu - należy on do majątku objętego wspólnością ustawową.
Co istotne, sporządzenie wspomnianego zapisu w testamencie nie stanowi również czynności zarządu majątkiem wspólnym, a tym samym nie ma konieczności uzyskiwania w takiej sytuacji zgody współmałżonka.
www.PrawnikRodzinny.pl - Prawo spadkowe:
Chcesz wiedzieć więcej, skorzystaj z Portalu Podatkowo-Księgowego www.gofin.pl | ||
www.PoradyPodatkowe.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
GOFIN PODPOWIADA
Kompleksowe opracowania tematyczne
PRZEPISY PRAWNE
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
|