Gazeta Podatkowa nr 49 (777) z dnia 20.06.2011
Kiedy przy rozliczeniach spadków uwzględnia się darowizny?
Odziedziczyłem razem z dwójką rodzeństwa spadek po ojcu. Wszyscy ustawowo otrzymaliśmy ten sam udział. Musimy spadek podzielić. Rodzeństwo domaga się, aby przy rozliczeniu i dziale spadku uwzględnić darowiznę, którą ponad 10 lat temu otrzymałem od ojca (było to małe mieszkanie). Wartość całego spadku wynosi 650 tys. złotych, a wartość darowizny mieszkania - na dzień dzisiejszy - 150 tys. złotych. Jak będzie wyglądać dział spadku w mojej sprawie?
Rodzeństwu Czytelnika nie można odmówić racji. W sytuacji gdy dział spadku następuje między zstępnymi (dziećmi zmarłego, wnukami itd.) albo między zstępnymi i małżonkiem, spadkobiercy ci są wzajemnie zobowiązani do zaliczenia na schedę spadkową otrzymanych od spadkodawcy darowizn. Nie dotyczy to jednak tych przypadków, gdy z oświadczenia spadkodawcy lub z okoliczności wynika, że określona darowizna została dokonana ze zwolnieniem od obowiązku zaliczenia. Wynika to z art. 1039 § 1 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 1964 r. nr 16, poz. 93 ze zm.).
Nie podlegają zaliczeniu na schedę spadkową drobne darowizny przyjęte zwyczajowo w danych stosunkach.
Taki kształt przepisów spadkowych jest rezultatem przyjęcia idei równego traktowania wszystkich dzieci spadkodawcy. Jeżeli więc niektóre z dzieci uzyskały pewne korzyści za życia spadkodawcy, powinno się to uwzględnić przy dokonywaniu działu spadku. Darowizny, zwłaszcza znacznej wartości, z reguły - w przekonaniu zainteresowanych - dokonywane są na poczet przyszłego spadku.
Również sam proces zaliczania darowizn na schedę jest ściśle uregulowany. Przeprowadza się go w ten sposób, że wartość darowizn podlegających zaliczeniu dolicza się do spadku lub do części spadku, która ulega podziałowi między spadkobierców obowiązanych wzajemnie do zaliczenia. Następnie od takiej wartości oblicza się schedę spadkową każdej z tych osób. Na poczet schedy danego spadkobiercy zalicza się wartość darowizn, które otrzymał. Wartość przedmiotu darowizny oblicza się według stanu z chwili jej dokonania, a według cen z chwili działu spadku.
Spadek po ojcu Czytelnika ma wartość 650 tys. złotych. Do tej wielkości należy doliczyć darowiznę uczynioną na jego rzecz. Jeśli stan mieszkania nie uległ zmianie, wówczas przyjmuje się wartość jaką prezentuje to mieszkanie, według dzisiejszych cen rynkowych. Do kwoty 650 tys. złotych dolicza się więc 150 tys. złotych wartości mieszkania, co daje 800 tys. złotych. Od tej wartości scheda każdego spadkobiercy wynosi ok. 266 tys. złotych. Na poczet tej schedy Czytelnikowi trzeba zaliczyć darowiznę mieszkania (150 tys. złotych), tym samym ze spadku otrzyma prawo już tylko do ok. 116 tys. złotych.
Gdyby wartość darowizny podlegającej zaliczeniu przewyższała wartość schedy spadkowej, spadkobierca nie byłby obowiązany do zwrotu nadwyżki. W takim wypadku przy dziale spadku w ogóle nie uwzględnia się ani darowizny, ani spadkobiercy zobowiązanego do jej zaliczenia.
www.PrawnikRodzinny.pl - Prawo spadkowe:
Chcesz wiedzieć więcej, skorzystaj z Portalu Podatkowo-Księgowego www.gofin.pl | ||
www.PoradyPodatkowe.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
GOFIN PODPOWIADA
Kompleksowe opracowania tematyczne
PRZEPISY PRAWNE
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
|