Gazeta Podatkowa nr 50 (1195) z dnia 22.06.2015
W jaki sposób można powołać w testamencie spadkobiercę?
Zamierzam spisać testament. W jaki sposób można powołać określoną osobę na spadkobiercę? Czy można uzależnić prawo do dziedziczenia od spełnienia jakiegoś warunku? Czy można zabezpieczyć się przed sytuacją, że mimo testamentu dochodzi do dziedziczenia ustawowego, gdyż osoba powołana na spadkobiercę nie chciała przyjąć spadku?
Znajomość zasad dotyczących nie tylko prawidłowego spisania testamentu własnoręcznego (formalnych wymogów dokumentu), ale również należycie skonstruowanych zapisów, które się w nim umieszcza, to kwestia kluczowa. Pozwala to bowiem uniknąć w przyszłości nie tylko nieporozumień między osobami, które otrzymały przysporzenia od spadkodawcy, ale w skrajnych przypadkach nieważności poszczególnych zapisów czy nawet całego testamentu.
Wyznaczenie spadkobiercy polega na wskazaniu, kto i w jakiej części (ułamkowej) dziedziczy majątek po spadkodawcy. Przede wszystkim nie jest dopuszczalne wyznaczanie spadkobiercy pod warunkiem albo z określonym terminem. Zatem Czytelnik nie może zamieścić zapisu przykładowo o treści: "Do 1/2 spadku powołuję wnuka Michała Kowalczyka, pod warunkiem, że ukończy studia wyższe". Takie zastrzeżenia, jeśli znajdą się w testamencie, uważane są za nieistniejące. W skrajnych przypadkach mogą nawet doprowadzić do nieważności powołania spadkobiercy (jeżeli z treści testamentu lub z okoliczności będzie wynikać, że bez takiego zastrzeżenia spadkobierca nie zostałby powołany). Stanowi o tym art. 962 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.). Gdyby jednak taki warunek czy termin były wpisane przy powołaniu do spadku, ale przed otwarciem spadku doszło do ziszczenia się lub nieziszczenia się warunku albo nadejścia terminu, to nie skutkuje to żadną nieważnością.
To co Czytelnik może zrobić, to skorzystać z instytucji tzw. podstawienia. Można bowiem powołać spadkobiercę testamentowego na wypadek, gdyby inna osoba powołana jako spadkobierca ustawowy lub testamentowy nie chciała lub nie mogła być spadkobiercą (podstawienie).
Natomiast postanowienie testamentu, przez które spadkodawca zobowiązuje spadkobiercę do zachowania nabytego spadku i do pozostawienia go innej osobie, nie wywoła zamierzonego celu (jest to tzw. podstawienie powiernicze). Ma tylko ten skutek, że ta inna osoba jest powołana do spadku na wypadek, gdyby spadkobierca nie chciał lub nie mógł być spadkobiercą. Jeżeli jednak z treści testamentu lub z okoliczności wynika, iż spadkobierca bez takiego ograniczenia nie byłby powołany, powołanie spadkobiercy jest nieważne. Zatem i tego rodzaju konstrukcji nie warto w testamencie umieszczać.
www.PrawnikRodzinny.pl - Prawo spadkowe:
Chcesz wiedzieć więcej, skorzystaj z Portalu Podatkowo-Księgowego www.gofin.pl | ||
www.PoradyPodatkowe.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
GOFIN PODPOWIADA
Kompleksowe opracowania tematyczne
PRZEPISY PRAWNE
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
|