Ujawnienie informacji w księdze wieczystej na wniosek właściciela

Mój ojciec nabył w drodze zasiedzenia własność nieruchomości. Kilka lat temu zakończyła się w sądzie sprawa o zasiedzenie nieruchomości. Po śmierci ojca to ja stałem się jej jedynym właścicielem. Mimo wyroku, w księdze wieczystej nadal widnieją dane poprzedniego właściciela. Dowiedziałem się, że wydział ksiąg wieczystych może ukarać za brak działania w tej sprawie. Kto ma obowiązek zgłosić nabycie własności nieruchomości?

Sam właściciel, i to głównie z uwagi na swój interes, powinien dbać o to, aby dane zawarte w księdze wieczystej dotyczące jego nieruchomości były aktualne i zgodne ze stanem rzeczywistym. Właściciel nieruchomości jest obowiązany do niezwłocznego złożenia wniosku o ujawnienie swego prawa w księdze wieczystej. Wynika to z art. 35 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. z 2013 r. poz. 707 ze zm.).

Księgi wieczyste prowadzi się m.in. po to, by zapewniać bezpieczeństwo obrotu. Prawidłowe (terminowe) wykonanie wspomnianego obowiązku jest istotne również z tego powodu, że jeśli osoba trzecia doznała szkody na skutek nieujawnienia prawa własności w księdze wieczystej, właściciel ponosi odpowiedzialność za szkodę powstałą na skutek niewykonania obowiązku bądź opieszałości w jego wykonaniu.

Niezależnie od tej odpowiedzialności sąd może wymierzyć opieszałemu właścicielowi grzywnę w wysokości od 500 zł do 10 tys. zł w celu spowodowania ujawnienia prawa własności. W razie ujawnienia prawa własności nieruchomości, grzywna nieuiszczona może być umorzona w całości lub części. Sądy, organy administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego oraz notariusze sporządzający akty poświadczenia dziedziczenia zawiadamiają sąd właściwy do prowadzenia księgi wieczystej o każdej zmianie właściciela nieruchomości, dla której założona jest księga wieczysta. W razie otrzymania zawiadomienia sąd z urzędu dokonuje wpisu ostrzeżenia, że stan prawny nieruchomości ujawniony w księdze wieczystej stał się niezgodny z rzeczywistym stanem prawnym. Zawiadomienie o wpisie ostrzeżenia zawiera pouczenie o obowiązku złożenia wniosku o ujawnienie prawa własności w terminie miesiąca od daty doręczenia zawiadomienia.

Na marginesie należy wyjaśnić, że nie zawsze nowy właściciel sam będzie musiał zawiadamiać sąd wieczystoksięgowy o uzyskaniu własności. Przykładowo przy zakupie nieruchomości to notariusz sporządzający akt notarialny przygotuje i wyśle do sądu wniosek o ujawnienie kupującego jako nowego właściciela (stosowną opłatę pobierze po podpisaniu aktu).

Czytelnik musi zatem ujawnić się jako właściciel. Powinien przede wszystkim potwierdzić formalnie swoje prawa do spadku po ojcu. Posiadając taki dokument oraz orzeczenie potwierdzające stwierdzenie zasiedzenia nieruchomości przez ojca, będzie mógł ujawnić swoje prawo w księdze wieczystej.