Gazeta Podatkowa nr 53 (885) z dnia 2.07.2012
Zmiana przebiegu służebności drogowej
Od kilku lat korzystam ze służebności drogi koniecznej, która biegnie przez nieruchomość sąsiada. W wyniku zmian w zagospodarowaniu sąsiednich terenów w obecnym kształcie nieruchomość nie jest już potrzebna - konieczne byłoby wytyczenie drogi w nieco inny sposób. Czy można żądać zmiany treści (przebiegu) służebności? Jeśli tak, to kto może to zrobić - ja czy sąsiad?
Służebność gruntowa drogi koniecznej jest prawem obciążającym określoną nieruchomość (a ściśle, każdoczesnego właściciela takiej nieruchomości). Prawnym warunkiem jej ustanowienia jest brak odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich. Służebność ustanawiana jest "na przyszłość", a to oznacza, że w miarę upływu czasu może dojść do zmiany wielu okoliczności w taki sposób, że prawo to w pierwotnym kształcie nie będzie już spełniać swojego celu. Dlatego przepis wskazuje, że jeżeli po ustanowieniu służebności gruntowej powstanie ważna potrzeba gospodarcza, właściciel nieruchomości obciążonej może żądać za wynagrodzeniem zmiany treści lub sposobu wykonywania służebności, chyba że żądana zmiana przyniosłaby niewspółmierny uszczerbek nieruchomości władnącej. Wynika to z art. 291 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 1964 r. nr 16, poz. 93 ze zm.).
Niewątpliwie taką ważną potrzebą jest zmiana w zagospodarowaniu sąsiednich gruntów (np. zmiana przebiegu dróg w gminie) i konieczność odpowiedniego dostosowania służebności gruntowej do nowych warunków. Powołany przepis jest jednak nieco nieprecyzyjny, co niejednokrotnie jest przyczyną wielu nieporozumień. Jest w nim bowiem mowa o tym, że uprawnienie do domagania się zmiany treści służebności przysługuje właścicielowi nieruchomości obciążonej. Oznacza to, że gdyby interpretować przepis w sposób dosłowny (literalny), trzeba by przyjąć, że z takim żądaniem nie może wystąpić ten właściciel, na którego rzecz ta służebność została ustanowiona (czyli Czytelnik, właściciel nieruchomości władnącej). Przyjęcie takiego rozumienia przepisów wypaczałoby sens instytucji drogi koniecznej, która z istoty swojej ma dawać uprawnienia właśnie temu właścicielowi. Tak wąska interpretacja nie byłaby w tej sytuacji właściwa. Ostatecznie wątpliwości rozstrzygnął Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 17 lipca 2007 r., sygn. akt III CZP 70/07, której nadał moc zasady prawnej. Sąd stwierdził w niej, że w takiej sytuacji właściciel nieruchomości władnącej może wnieść sprawę do sądu i choć w sensie materialnym jest ona sprawą o zmianę treści lub sposobu wykonywania służebności drogi koniecznej, to w istocie (z punktu widzenia Kodeksu postępowania cywilnego) jest to sprawa o ustanowienie służebności drogi koniecznej.
www.PrawnikRodzinny.pl - Nieruchomości i księgi wieczyste:
Chcesz wiedzieć więcej, skorzystaj z Portalu Podatkowo-Księgowego www.gofin.pl | ||
www.PoradyPodatkowe.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
GOFIN PODPOWIADA
Kompleksowe opracowania tematyczne
PRZEPISY PRAWNE
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
|