Samochód w majątku osobistym

Mój mąż jeszcze przed ślubem kupił sobie samochód. W naszym związku obowiązuje wspólność majątkowa. Jest to nasze jedyne auto, do tej pory wykorzystywane rodzinnie. Również koszty utrzymania, napraw, eksploatacji pokrywaliśmy wspólnie. W momencie, gdy moje relacje z mężem się pogorszyły, auto jest użytkowane tylko przez męża. Czy jest to zgodne z prawem? Czy mam prawo żądać zwrotu środków przeznaczonych na auto z naszego majątku wspólnego?

Z opisu sprawy wynika, że bezsporne jest, iż wspomniany samochód nie należy do majątku wspólnego małżonków, a do majątku osobistego męża Czytelniczki. To on zatem jest wyłącznym właścicielem tego pojazdu. Ma prawo samodzielnie decydować o wszystkich kwestiach związanych z tym składnikiem swojego majątku, np. decydować o jego sprzedaży, wynajmie, naprawie itp. Czytelniczka nie posiada zatem żadnych uprawnień właścicielskich w stosunku do tego pojazdu.

Natomiast kwestia korzystania ze składnika należącego do majątku osobistego jednego z małżonków jest znacznie bardziej złożona. Problem wynika z tego, że sprawa ta jest uregulowana w przepisach tylko w bardzo ograniczonym zakresie. Art. 28¹ Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (Dz. U. z 2017 r. poz. 682 ze zm.) przewiduje, że jeżeli prawo do mieszkania przysługuje jednemu małżonkowi, drugi małżonek jest uprawniony do korzystania z tego mieszkania w celu zaspokojenia potrzeb rodziny. Regulację tę stosuje się odpowiednio do przedmiotów urządzenia domowego. Nie obejmuje ona jednak innych przedmiotów należących do majątku osobistego małżonka, takich jak np. samochód.

Sprawa rozliczenia nakładów na pojazd, kosztów utrzymania została uregulowana w sposób szczegółowy. Zakłada się, że każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód. Nie można jednak żądać zwrotu wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, chyba że zwiększyły wartość majątku w chwili ustania wspólności (art. 45 § 1 K.r.o.). Oznacza to, że jeśli pojazd był wykorzystywany na potrzeby rodziny - a tak wynika z pytania - wówczas środki np. na naprawy pojazdu, jego ubezpieczenie itp. nie podlegają zasadniczo zwrotowi. Natomiast gdy w tym momencie auto nie jest wykorzystywane na potrzeby rodziny, a nadal są łożone na niego środki z majątku wspólnego (np. z pensji, którą uzyskuje Czytelniczka), konieczne będzie dokonanie stosownego rozliczenia.

Wspomnianego zwrotu dokonuje się przy podziale majątku wspólnego, jednak sąd może nakazać wcześniejszy zwrot, jeżeli wymaga tego dobro rodziny.