Dziadkowie powinni mieć umożliwiony kontakt z wnukami

Jakiś czas temu mojemu synowi urodziło się dziecko. Moje relacje z synową nie układają się jednak dobrze, kiedyś zaistniały spór obecnie utrudnia nam bowiem porozumienie. Odkąd urodził się mój wnuk, podejmuję próby aktywnego uczestniczenia w jego życiu, jednak synowa skutecznie mi to uniemożliwia, zabraniając także mojemu synowi spotkań ze mną i wnukiem. Czy istnieje możliwość, abym na drodze sądowej dochodziła realizacji prawa do kontaktów z wnukiem?

TAK. Przepisy regulujące prawo rodziców do utrzymywania kontaktów z dzieckiem stosuje się odpowiednio do rodzeństwa, dziadków, powinowatych w linii prostej, a także innych osób, jeżeli sprawowały przez dłuższy czas pieczę nad dzieckiem. Wynika to z art. 113⁶ Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (Dz. U. z 2012 r. poz. 788). W myśl powyższego, dziadkowie, a także inne osoby wymienione w przepisie, mają prawo i obowiązek kontaktowania się z dzieckiem i w ramach tego, przebywania z nim (w formie odwiedzin, spotkań, zabierania poza miejsce stałego pobytu), jak również porozumiewania się z nim bezpośrednio oraz za pomocą środków porozumiewania się na odległość, w tym za pośrednictwem poczty, telefonu czy środków komunikacji elektronicznej. Władza rodzicielska nie oznacza bowiem wyłączności rodziców w stosunku do dziecka i powinna być wykonywana tak, jak tego wymaga jego dobro i słuszny interes. Umożliwienie dziecku kontaktów z dalszymi krewnymi jest zatem powinnością rodziców, a uregulowanie tej kwestii na drodze sądowej nie ingeruje w zakres ich władzy rodzicielskiej, gdyż prawo do osobistej styczności z dzieckiem nie jest jej elementem.

Zgodnie z art. 113¹ § 1 K.r.o. stosowanym odpowiednio, sposób utrzymywania kontaktów z dzieckiem przez dalszych krewnych, np. dziadków, rodzice powinni określić wspólnie z nimi, kierując się dobrem dziecka. W braku porozumienia rozstrzyga sąd opiekuńczy. W ostateczności Czytelniczka może zatem wystąpić do sądu z wnioskiem o uregulowanie jej osobistych kontaktów z wnukiem. Sądem właściwym w tej sprawie będzie sąd rejonowy, w którego okręgu dziecko ma miejsce zamieszkania, tj. z reguły sąd miejsca zamieszkania jego rodziców bądź tego z nich, z którym dziecko stale przebywa. Postępowanie będzie toczyć się w trybie nieprocesowym, na rozprawie. Po jej przeprowadzeniu zostanie wydane postanowienie, w którym sąd określi sposób utrzymywania osobistych kontaktów Czytelniczki z wnukiem, wyznaczając dla przykładu dni w tygodniu oraz godziny, w których będzie mogła się z nim widywać. O częstotliwości kontaktów sąd zdecyduje biorąc pod uwagę dobro dziecka. Od wydanego przez sąd opiekuńczy postanowienia przysługuje apelacja do sądu drugiej instancji. Niezależnie od tego, postanowienie sądu opiekuńczego jest skuteczne i wykonalne z chwilą jego ogłoszenia. Sąd może jednak je zmienić ilekroć wymaga tego dobro dziecka.