Strona ma prawo zaskarżyć pozwolenie na budowę

Sąsiad zamierza wybudować dom. Z uzyskanych przeze mnie nieoficjalnie informacji wynika, że będzie on położony blisko granicy, a jego wysokość może zacieniać moją działkę. Czy przysługuje mi prawo zaskarżenia pozwolenia na budowę, które dotyczy inwestycji realizowanej na gruncie leżącym bezpośrednio przy mojej nieruchomości?

Zasadniczo nie. Wynika to z faktu, iż Prawo budowlane posiada własną definicję strony. Różni się ona od tej, z którą mamy do czynienia na gruncie pozostałych przepisów prawa administracyjnego (którego Prawo budowlane jest częścią).

W Prawie budowlanym stanowi się, iż stronami w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę są inwestor oraz właściciele, użytkownicy wieczyści lub zarządcy nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu. Mówi o tym art. 28 ust. 2 Prawa budowlanego (Dz. U. z 2010 r. nr 243, poz. 1623 ze zm.).

W prawie administracyjnym definicja strony jest znacznie szersza - stroną jest każdy czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. Tak więc po pierwsze, stroną jest tylko osoba posiadająca jeden z wymienionych "tytułów prawnych", po drugie, tylko wtedy, gdy nieruchomość znajduje się w obszarze oddziaływania obiektu, którego inwestycja dotyczy (a więc nie każda nieruchomość położona "obok", nawet jeśli jest to nieruchomość sąsiednia). Wspomnianym obszarem jest teren wyznaczony na podstawie przepisów odrębnych, znajdujący się w otoczeniu obiektu budowlanego, o ile przepisy te wprowadzają związane z tym obiektem ograniczenia w zagospodarowaniu tego terenu. Może to dotyczyć przykładowo sytuacji, gdy w pozwoleniu budowlanym zezwolono na budowę obiektu w odległościach od granicy sąsiedniej działki mniejszych niż minimalne. Wówczas najprawdopodobniej zostanie uznane, że ta inwestycja "oddziaływuje" na sąsiednią działkę i tym samym właścicielowi tej nieruchomości będzie przysługiwać status strony.

Pozwolenie na budowę wydawane jest przez starostę w formie decyzji administracyjnej. Zasadniczo budowa obiektu może rozpocząć się dopiero wtedy, gdy inwestor posiada decyzję w sprawie pozwolenia na budowę i gdy jest ona ostateczna. Decyzja staje się ostateczna, jeżeli nie będzie od niej służyć środek odwoławczy. Ma to miejsce wtedy, gdy upłynie termin na wniesienie odwołania (i nikt odwołania nie złoży), a także w sytuacji, gdy odwołanie zostanie wniesione i organ wyższej instancji rozstrzygnął ostatecznie sprawę.

Jeśli więc Czytelnik spełnia warunki do uznania go za "stronę" w postępowaniu o pozwolenie na budowę dla sąsiada, wówczas będzie mieć prawo zaskarżenia pozwolenia.