Gazeta Podatkowa nr 38 (975) z dnia 13.05.2013
Wysokość zachowku może zostać zmniejszona
Jestem jedynym spadkobiercą po mamie. Do spadku nie został powołany jej drugi syn (mój brat), który od lat nie interesował się jej losem, nie pomagał mamie w chorobie ani w sprawach majątkowych. Mama nie zdecydowała się jednak na jego wydziedziczenie. Czy te okoliczności mogą mieć znaczenie w sprawie zasądzenia ode mnie zachowku na jego rzecz?
Nie ulega wątpliwości, że w opisanym przypadku drugi syn spadkodawczyni ma prawo dochodzić zachowku. Nie został bowiem prawnie wydziedziczony. Jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego mu zachowku bądź w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, bądź w postaci powołania do spadku, bądź w postaci zapisu, przysługuje mu przeciwko spadkobiercy roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia.
Jeżeli tylko część roszczenia została pokryta, uprawnionemu przysługuje przeciwko spadkobiercy roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do jego uzupełnienia. Jeśli więc uprawniony do zachowku jest osobą dorosłą, zasadniczo przysługuje mu połowa tego udziału, który by dziedziczył. Wynika to z art. 991 § 1 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 1964 r. nr 16, poz. 93 ze zm.). Brat Czytelnika może więc domagać się zachowku w wysokości 1/4 wartości spadku (połowę z tego co by dziedziczył).
W wyjątkowych przypadkach spadkobierca zobowiązany do zapłaty zachowku może powołać się na art. 5 Kodeksu cywilnego. Przepis ten stanowi, że nie można czynić ze swego prawa użytku, który byłby sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego, bowiem takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony. Prawa uprawnionego do zachowku służą urzeczywistnieniu obowiązków moralnych, jakie spadkodawca posiada wobec swoich najbliższych. Jednakże w tym kontekście nie można pominąć tych zachowań uprawnionego do zachowku, które wskazują, że on sam nie wywiązał się z podobnych obowiązków wobec spadkodawcy. Niewątpliwie więc brak troski, pomocy w opiece spadkobiercy nad chorym spadkodawcą, brak zainteresowania majątkiem chorej mamy może w pewnych okolicznościach doprowadzić do tego, że roszczenie o zachowek zostanie pomniejszone.
W czasie sprawy sądowej spadkobierca (Czytelnik) powinien wskazać na istnienie powyższych okoliczności i domagać się choćby częściowego zmniejszenia zachowku z uwagi na rażące postępowanie uprawnionego do zachowku. Ponadto, jeśli nie stać go na jednorazową zapłatę, może również próbować, aby należność rozłożona została na kilka rat.
www.PrawnikRodzinny.pl - Prawo spadkowe:
| Chcesz wiedzieć więcej, skorzystaj z Portalu Podatkowo-Księgowego www.gofin.pl | ||
| www.PoradyPodatkowe.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
z obszernym komentarzem »
| NOWY SCHEMAT »
Firma »
Aplikacja mobilna dla Księgowych »
Księgowego,Kadrowego,VAT »
Serwisy internetowe »
Pobierz darmową aplikację »
Posłuchaj »
GOFIN PODPOWIADA
Kompleksowe opracowania tematyczne
PRZEPISY PRAWNE
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
|
||||||||||||
|
||||||||||||